Na stronie prawo.rp.pl (Rzeczpospolita › Prawo) można przeczytać odpowiedź red. Doroty Gajos-Kaniewskiej z 21.08.2012 na następujące pytanie czytelnika: Proszę o wskazanie aktów prawnych regulujących kwestie tzw. lokalu socjalnego, przyznawanego przez sąd od gminy osobie eksmitowanej, znajdującej się w szczególnej sytuacji (np. bezrobotny). W szczególności chodzi nam o wskazanie przepisów, które jednoznacznie określają, jakie pomieszczenie może być uznane za lokal socjalny, a jakie nie. W niektórych miastach zdarzają się przypadki wyznaczania jako "lokal socjalny" kontenerów budowlanych, które nie nadają się do zamieszkania (nie mają odpowiedniej wentylacji, ogrzewania itp.). Jak eksmitowany może się bronić przed ulokowaniem w takim lokalu "socjalnopodobnym"?

Red. Dorota Gajos-Kaniewska pisze m. in.:

Lokal  socjalny przysługuje osobom z orzeczoną eksmisją, jeśli w wyroku sąd przyznał prawo do takiego lokalu. W takim przypadku eksmisja jest wstrzymana do czasu złożenia przez gminę oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego. Wynika to z art. 14 ustawy z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (u.o.p.l.) Tam też trzeba szukać odpowiedzi na pytanie czytelnika.

Co musi mieć lokal socjalny

Zgodnie z definicją w art. 2 u.o.p.l. lokal socjalny musi nadawać się do zamieszkania ze względu na wyposażenie i stan techniczny, przy czym może mieć obniżony standard. Powierzchnia pokoi (zwróćmy uwagę: pokoi, a nie całego lokalu) przypadająca na członka gospodarstwa domowego najemcy nie może być mniejsza niż 5 m2. Jeśli najemca mieszka sam, pokój lub pokoje muszą mieć minimum 10 m2.

Niestety, nie jest to definicja precyzyjna. Nie bardzo wiadomo, co się kryje pod pojęciem „lokalu nadającego się do zamieszkania ze względu na wyposażenie i stan techniczny" albo „obniżonego standardu". Czasami gminy w swoich uchwałach precyzują te pojęcia, lecz gdyby uznać to za wystarczające, należałoby zaakceptować sytuację, w której standard lokali socjalnych zależy wyłącznie od woli lokalnych radnych.

Za próbę doprecyzowania przepisu prawa można uznać odpowiedź podsekretarza stanu w ministerstwie budownictwa Piotra Stycznia na interpelację poselską nr 1391. Minister wyraził stanowisko, że lokal socjalny  musi być lokalem mieszkalnym, a zatem służyć do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych.

— Nie jest w rozumieniu ustawy lokalem pomieszczenie przeznaczone do krótkotrwałego pobytu osób, w szczególności znajdujące się w budynkach internatów, burs, pensjonatów, hoteli, domów wypoczynkowych lub w innych budynkach służących do celów turystycznych lub wypoczynkowych — tłumaczył Piotr Styczeń.

Zdaniem ministra obniżony standard lokalu socjalnego oznacza tyle, że „jako lokale socjalne można wykorzystywać zarówno te lokale mieszkalne, które spełniają aktualne wymagania i normy techniczne, jak i te, które ich nie spełniają, bowiem zostały zbudowane, zanim normy te zaczęły obowiązywać". Jak to rozumieć? Chodzić może o lokale w starszym budownictwie, niespełniające kryteriów wyznaczonych w rozporządzeniu ministra infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Potwierdza to odpowiedź tego samego ministra na  interpelację nr 972.

— „Lokale o obniżonym standardzie” to lokale, które odbiegają od obecnie obowiązujących norm prawnych, ale są zakwalifikowane przez poprzednio obowiązujące przepisy jako lokale mieszkalne, czyli nadające się do zamieszkania ze względu na wyposażenie i stan techniczny. Ze względu na cel (zamieszkiwanie) również w lokalach socjalnych wynajmujący jest obowiązany do zapewnienia sprawnego działania istniejących instalacji i urządzeń związanych z budynkiem umożliwiających najemcy korzystanie z wody (choć woda może być poza lokalem), ciepła (niekoniecznie musi to być centralne ogrzewanie), energii elektrycznej oraz innych instalacji i urządzeń stanowiących wyposażenie lokalu i budynku — wyjaśniał minister Styczeń.

Cały artykuł dostępny jest na:
prawo.rp.pl/artykul/793931,926414-Lokale-socjalne-od-gminy-musza-nadawac-sie-do-zamieszkania.html